ક્લાયંટ-સર્વર મોડેલ
ક્લાયંટ-સર્વર મોડેલ એ એક વિતરિત એપ્લિકેશન સ્ટ્રક્ચર છે જે સંસાધન
અથવા સેવાના પ્રદાતાઓ વચ્ચે કાર્ય અથવા વર્કલોડને પાર્ટીશન કરે છે, જેને સર્વર્સ કહેવામાં આવે છે, અને ક્લાયંટ તરીકે ઓળખાતી સર્વિસ આવશ્યકતાઓ.
ક્લાયંટ-સર્વર આર્કિટેક્ચરમાં, જ્યારે
ક્લાયંટ કમ્પ્યુટર ઇન્ટરનેટ દ્વારા સર્વરને ડેટા માટેની વિનંતી મોકલે છે, ત્યારે સર્વર વિનંતી કરેલી પ્રક્રિયા
સ્વીકારે છે અને ક્લાયંટને વિનંતી કરેલા ડેટા પેકેટો પહોંચાડે છે. ગ્રાહકો તેમના
કોઈપણ સંસાધનોને શેર કરતા નથી. ક્લાયંટ-સર્વર મોડેલનાં ઉદાહરણો ઇમેઇલ, વર્લ્ડ વાઇડ વેબ, વગેરે છે.
ક્લાયંટ-સર્વર મોડેલ કેવી
રીતે કાર્ય કરે છે?
આ લેખમાં આપણે ક્લાયંટ-સર્વર મોડેલમાં ડાઈવ લેવા જઈશું અને ઇન્ટરનેટ, વેબ બ્રાઉઝર્સ દ્વારા ઇન્ટરનેટ કેવી રીતે
કાર્ય કરે છે તેના પર એક નજર નાખો. આ લેખ અમને ડબ્લ્યુઇબીનો મજબૂત પાયો બનાવવામાં
મદદ કરશે અને ડબ્લ્યુઇબી તકનીકો સાથે સરળતાથી કામ કરવામાં મદદ કરશે.
ગ્રાહક: જ્યારે આપણે
ક્લાયંટ શબ્દની વાત કરીએ છીએ, ત્યારે
તેનો અર્થ કોઈ ચોક્કસ સેવાનો ઉપયોગ કરતી વ્યક્તિ અથવા સંસ્થાની વાત કરવી છે. એ જ
રીતે ડિજિટલ વિશ્વમાં ક્લાયંટ એ કમ્પ્યુટર (હોસ્ટ) એટલે કે માહિતી પ્રાપ્ત કરવા
અથવા સેવા પ્રદાતાઓ (સર્વર્સ) પાસેથી કોઈ ચોક્કસ સેવાનો ઉપયોગ કરવામાં સક્ષમ છે.
સર્વર્સ: એ જ રીતે, જ્યારે આપણે સર્વર્સ શબ્દની વાત કરીએ છીએ, ત્યારે તેનો અર્થ તે વ્યક્તિ અથવા માધ્યમ છે
જે કંઇક સેવા આપે છે. તેવી જ રીતે આ ડિજિટલ વિશ્વમાં સર્વર એ દૂરસ્થ કમ્પ્યુટર છે
જે માહિતી (ડેટા) અથવા ચોક્કસ સેવાઓનો વપરાશ પૂરો પાડે છે.
તેથી, તેના
મૂળભૂત ક્લાયન્ટ કંઈક વિનંતી કરે છે અને સર્વર ડેટાબેઝમાં હાજર હોય ત્યાં સુધી
તેની સેવા આપે છે.
બ્રાઉઝર
સર્વરો સાથે કેવી રીતે સંપર્ક કરે છે?
-- ક્લાયંટના
સર્વર્સ સાથે ક્રિયાપ્રતિક્રિયા કરવા માટેના કેટલાક પગલાં છે.
-- વપરાશકર્તા વેબસાઇટ અથવા ફાઇલના URL (યુનિફોર્મ રિસોર્સ લોકેટર) માં પ્રવેશ કરે છે. તે પછી બ્રાઉઝર DNS
(DOMAIN NAME સિસ્ટમ) સર્વરને વિનંતી કરે છે.
-- WEB સર્વરના સરનામાં માટે DNS સર્વર લુકઅપ.
-- DNS સર્વર એ WEB સર્વરના આઇપી સરનામાં સાથે પ્રતિક્રિયા આપે છે.
-- બ્રાઉઝર એક HTTP / HTTPS વિનંતી WEB સર્વરના આઇપી પર મોકલે છે (DNS સર્વર દ્વારા પ્રદાન થયેલ છે).
-- સર્વર વેબસાઇટની આવશ્યક ફાઇલો પર મોકલે છે.
-- બ્રાઉઝર પછી ફાઇલો રેન્ડર કરે છે અને વેબસાઇટ
પ્રદર્શિત થાય છે. આ રેંડરીંગ DOM (દસ્તાવેજ ઓબ્જેક્ટ મોડેલ) ઇન્ટરપ્રીટર, CSS ઇન્ટરપ્રીટર અને JS એન્જિનના સહયોગથી JIT અથવા (જસ્ટ ઇન ટાઇમ) કમ્પાઇલર્સ તરીકે ઓળખાય છે.
ક્લાયંટ-સર્વર
મોડેલના ફાયદા:
-- એક જ જગ્યાએ તમામ ડેટા સાથે કેન્દ્રિય સિસ્ટમ.
-- કાર્યક્ષમ ખર્ચ માટે ઓછા જાળવણી ખર્ચની જરૂર
પડે છે અને ડેટા પુન - પ્રાપ્તિ શક્ય છે.
-- ક્લાયંટ અને સર્વર્સની ક્ષમતા અલગથી બદલી શકાય
છે.
ક્લાયંટ-સર્વર
મોડેલના ગેરફાયદા:
-- જો સર્વરમાં હાજર હોય અથવા સર્વરમાં અપલોડ
કરવામાં આવે તો ક્લાયન્ટ્સ વાયરસ, ટ્રોજન અને વોર્મસ લીધે ભરેલા હોય છે.
-- સર્વર ડેનિયલ ઓફ સર્વિસ (DOS) એટેક માટે ભરેલું છે.
-- ટ્રાન્સમિશન દરમિયાન ડેટા પેકેટ્સની સ્પૂફ અથવા
સુધારી શકાય છે.
-- ફિશિંગ અથવા લોગિન ઓળખપત્રો અથવા કેપ્ચરિંગ
વપરાશકર્તાની અન્ય ઉપયોગી માહિતી સામાન્ય છે અને MITM(Man in the Middle) એટેક સામાન્ય છે.
